بررسی ترشح transforming growth factor-beta۲ از سلول های سرطانی تخمدان تیمارشده با عصاره های آبی و الکلی و اسانس گیاه دارویی زنیان

سابقه و هدف: طبق نتیجه یکی از مطالعات انجام شده در کشور، عصاره های آبی و الکلی بذر گیاه trachyspermum copticum (l.) link (زنیان) که بومی ایران، مصر، افغانستان و هندوستان می باشد، بر سلول های سرطان تخمدان انسانی، اثرات سایتوتوکسیک دارند. هدف این مطالعه، بررسی اثرات غلظتهای غیرکشنده عصاره های آبی و الکلی، و اسانس بذر گیاه فوق بر ترشح فاکتور دگرگونی رشد- بتا- دو (transforming growth factor-beta2) از سلول های سرطان تخمدان انسانی a2780 نوع حساس و مقاوم به درمان با داروی سیس پلاتین بود. روش بررسی: دو نوع سلول سرطان تخمدان انسانی (a2780) حساس و مقاوم به درمان با داروی سیس پلاتین، تحت تأثیر غلظتهای مختلف از عصاره های آبی و الکلی بذر گیاه زنیان (از 50 الی 7000 میکروگرم بر میلی لیتر)، قرار داده شدند؛ سپس با استفاده از روش mtt و محاسبه درصد کشندگی عصاره ها، تنها غلظتهایی از عصاره ها انتخاب شدند که طی 24 ساعت انکوباسیون، فاقد اثر سایتوتوکسیک بر سلول ها بودند. برای مجاورت عصاره آبی با سلول های حساس، غلظتهای 50، 100، 200 و 1000 و برای مجاورت با سلول های مقاوم، غلظتهای 50، 100، 200 و 2000 میکروگرم بر میلی لیتر انتخاب شدند. برای مجاورت عصاره الکلی با سلول های حساس و مقاوم، غلظتهای 50، 100 و 200 میکروگرم بر میلی لیتر انتخاب شدند. به علت سایتوتوکسیک بودن اسانس حتی با غلظتهای بسیار اندک، این ماده از مطالعه حذف شد. سوپرناتانت محیطهای کشت با تکنیک الایزا از نظر غلظت tgf-beta2 مورد سنجش قرار گرفت. نتایج، با تست آزمون مقایسه میانگین ها آنالیز شدند. مقدار p کمتر از 0/05 معنی دار تلقی شد. یافته ها: تیمار سلول های حساس، با غلظت 200 میکروگرم بر میلی لیتر و همچنین تیمار سلول های مقاوم با غلظتهای 50 و 2000 میکروگرم بر میلی لیتر از عصاره آبی با غلظتهای tgf-beta2 بسیار کمتری در سوپرناتانت نسبت به سایر غلظتها همراه بود (0/001> p ). ولی در اثر تیمار سلول ها با غلظتهای مختلفی از عصاره الکلی، اختلاف معنی داری در غلظت tgf-beta2 در بین سوپرناتانت ها ملاحظه نشد. نتیجه گیری: تیمار سلول های سرطان تخمدان انسانی (a2780، از نوع حساس و مقاوم به سیس پلاتین) با غلظتهای خاصی از عصاره آبی، با غلظت های بمراتب کمتری از tgf-beta2 در سوپرناتانت محیط کشت همراه بود. با توجه به نقش مهم tgf-beta2 در رشد و متاستاز سلول های سرطانی، مطالعات تکمیلی بررسی کننده ترکیب شیمیایی عصاره آبی و سازوکار کمتربودن سطح tgf-beta2 در سوپرناتانت، به روشن شدن نوع ارتباط عصاره آبی بذر گیاه زنیان با tgf-beta2 و اثرات احتمالی آن در کنترل رشد و متاستاز سلول های سرطانی تخمدان کمک خواهند کرد.